Сад лагьай редактор

Гьа ихьтинбурукай сад, чи райондин «Колхоздин пайдах» (гилан «Куьредин хабарар») газетдин сад лагьай редактор яз хьайи Эфендиев Мемей Тагьирович я.

Мемей Тагьирович Эфендиев 1903-йисуз Кьурагь райондин КьепIиррин хуьре кесиб хизанда дидедиз хьана. Адан диде Изефат а чIавуз тIвар-ван авай Алиман руш тир. Изефатан 13-йис хьайила, ам Тагьираз гъуьлуьз ганай. Тагьира ТIифлисда кIелунар куьтягьайла, ам вичин хизанни галаз фекьивал ийиз Кьулан СтIалдал ракъурнай. Диде Изефатаз Мемеян бубадик вад рушни са хва хьанай. Рушар вири диндиз къуллугъзавайбур тир, абуру араб чIалалди Къуръан фасагьатдаказ кIелдай. Хва Мемея сифтегьан чирвилер и хуьруьн школа-медреседа къачунай. 1918-йисалай сифте комсомолрикай сад яз хьайи М. Эфендиев советрин власть чкайрал тестикь хьун патал гзаф алахънай.

6 аялдин буба тир Тагьир садлагьана кечмиш хьана. Тагьир кьейидалай кьулухъ, Алимаз вичин руш Изефат, аялар туна, хутахиз кIан хьана. Изефатан къаридини апая минетарна, руш хутахиз тунач, аялар етим тахьун патал, Изефат чпин гъвечIи хциз Аликаз пабвиле къачуна. Алика гьа йисара, сифте яз, КьепIирдал школа эцигайди я. Гьа икI Изефатаз Аликак пуд руш хьана — Зарият, Музлифат, Кифаят. Абуру Мемеян куьмекдалди педучилищеяр куьтягьна ва абурукай гъвечIи классра кIвалахдай муаллимар хьана.

Алика и йисара Кьурагьа райОНО-дин заведующий яз кIвалахзавай. Мемея 1923-1924-йисара Бакуда Совпартшколада ва 1923-1928-йисара ТIифлисда комвузда кIелна. Ада рабфакдин, ВКП(б)-дин Дагъустандин обкомдин сектордин, ДАССР-дин Норкомпросдин учебно-методический сектордин заведущий, педрабфакдин директор яз, ВКЩб)-дин обкомдин инструктор, ВКП(б)-дин Агъулрин райкомдин 1-секретарь яз кIвалахна.

Ватандин ЧIехи дяведин вилик квай йисара Мемей Эфендиева ДАССР-дин СН-дин патав гвай кинофикациядин Управленидин начальникдин заместителвилин къуллугъ кьиле тухузвай. Гьа са вахтунда ам яратмишунрин кIвалахдални машгъул тир. Адан шиирар, публицистикадин макъалаяр мукьвал-мукьвал газетризни журналриз акъатиз хьана, адан шиирар ва шиирриз кхьенвай манияр радиодай гуз хьана. Адан шиирар ва поэмаяр кьилди кIватIалар яз чапдай акъатна. Амма, гьайиф хьи, адан гзаф чIалар, Ватандин ЧIехи дяведин йисара кхьей шиирар чал гьеле агакьнавач.

Мемей Эфендиев СтIал Сулейманахъ, адан хва Мусаибахъ, Балакъардаш Султановахъ ва чи райондин а чIавуз яратмишунрал машгъул маса ксарихъ галазни мукьувай таниш тир. Адан сифте шиирар «ЦIийи дуьнья» республикадин газетдизни акъатнай.

1929-йисуз Мемеякай коммунистрин партиядин член хьана. А йисара, вич хъсан савадлу руководитель ва тешкилатчи яз, Мемея гьина четин кIвалахар аватIа, гьана жавабдар къуллугъар авуна.

1930-йисуз Мемей Эфендиев гуржи руш Ольга Герасимовнадал эвленмиш хьана. Ольга Герасимовнади 1985-йисалди Махачкъаладин медучилищеда урус чIалан муаллим яз кIвалахнай. 1932-йисуз Мемеязни Ольгадиз хва Тагьир, 1938-йисузни руш Ольга хьанай. Аялри кьведани технический вузар куьтягьна. Тагьир Москвада амукьна, Ольга Петербургдиз акъатна.

1931-йисуз Мемей Эфендиев Кьасумхуьруьн райондиз «Колхоздин пайдах» газетдин сад лагьай редактор яз рахкурнай. Гьа йисара ада мукьвал-мукьвал вичин вах Кифаятал кьил чIугвадай. 1933-йисуз Мемей Тагьирович партиядин райкомдин секретарь яз Агъулиз рекье тунай. Адахъ «Са пад дагьар, са пад дагълар» шиир авай. А шиирдай Мемеяз Агъулиз рехъ тухун гьикьван четин хьанайтIа ачухдиз аквазва.

Ватандин ЧIехи дяве башламиш хьайила, «Завай зи диде Ватан цIун фуравайла, кIвалахал кабинетда ацукьиз жедач»,- лагьана, Мемей 1942-йисуз гуьгьуьллувилелди дяведин фронтдиз фена.

1943-йисуз кьиле фейи къати женгера Мемей Ровно шегьерда кечмиш хьана. ИкI, чи халкьди вичик еке умудар кутунвай савадлу кас, бажарагълу руководитель ва шаир Мемей Эфендиев,

цIуьтхуьр гъед хьиз, 40 йисан яшда аваз, уьмуьрди ва яратмишунри цуьк акъудзавайла чи арадай акъатна.

Хайи Ватандин аслу туширвал хуьн патал дяведа телеф хьайи чи халкьдин кьегьал хва Мемей Эфендиеван тIвар, адан баркаллу крар са чIавузни чи рикIелай алатдач. Адан тIвар чи райондин тарихда райондин газетдин сад лагьай редактор яз гьатнава. Эхь, ам гзаф кIвалахра сад лагьайди тир.

Асият Мирзалиева