«Баркалла алаз тухвай уьмуьр». К 100-летию Пирмета Мейланова

Инсанар ава рагьметдиз фена гзаф йисар алатайлани халкьди чпин тIварар дамахдивди кьадай, чпин уьмуьрда баркалла къведай гзаф крар авур, амма а крарикай са артух рахун тавур, чеб алай чка чир тавур. Гьа ихьтинбурукай яз завай 2012-йисан 21-майдиз рагьметдиз фейи бажарагълу руководитель, тешкилатчи, республикадин машгьур общественно-политический деятель, жегьилрин несигьатчи, чешнелу хизандин кьил хьайи Мейланов Пирмет Алиметовичан тIвар дамахдивди кьаз жеда. Адан тIвар къени халкьдин рикIера ама, ада авур баркаллу кIвалахарни чизма.

П. А. Мейланов 1920-йисан 15-июндиз ДАССР-дин Кьасумхуьруьн (Сулейман-Стальский) райондин Испикрин хуьре гьа йисара вири Куьреда машгьур чатун устIар Алимет Мейланован хизанда дидедиз хьана.

I94I-йисуз Пирмет Алиметовича Дербентдин педучилище хъсан къиметар аваз акьалтIарна. Вичин зегьметдин рехъ КIварчагърин тамам тушир юкьван школада муаллимвиле кIвалах авунилай башламишна. Гуьгъуьнлай ада (1942-йисан январдилай) Хтунрин сифтегьан школада заведующий ва муаллим яз кIвалахна.

1942-йисуз П. Мейлановаз Советрин Армиядин жергейриз эвер гана. Ватандин вилик вичин пак буржи кьилиз акъудна хтай ада Кьасумхуьруьн райфинотделда налогрин инспектор яз кIвалахна.

1943-йисан ноябрдин вацралай 1944-йисан майдин вацралди ада Мегьарамдхуьруьн райфинотделда налогрин инспектор яз кIвалахна. Гуьгъуьнлай Пирмет Мейланов Мегьарамдхуьруьн райисполкомдин торговый отделдин заведующийвиле тайинарна. Хъсан чирвилер авай, тешкилатчивилин кIвалах алакьдай жегьил пешекарди 1944-йисан декабрдилай 1947-йисан сентябрдалди Мегьарамдхуьруьн райондин комсомол тешкилатдин сад лагьай секретарвилин везифаяр уьзуьагъдаказ кьилиз акъудна.

Гьа йисара Пирмет Алиметовича вичин чирвилерин дережа хкажуникайни фикирзавай. Гьа икI ада 1947-йисалай 1949-йисан августдалди Махачкъала шегьерда партийный школада кIелна.

Хъсан пешекар, тешкилатчи тир П. А. Мейланов къуллугъдин кIарарайни хкаж хьана. ИкI, 1949-1951-йисара ада Ахцегь райкомда идеологиядин рекьяй секретарвиле, 1951-1953-йисара Ахцегьрин райисполкомдин председателвиле кIвалахна.

1957-1961-йисара П. А. Мейланова Москвадин Высший партийный школада кIелна. Анай хтайла партиядин Кьасумхуьруьн райкомда орготделдин заведующийвиле кIвалахна. 1962-йисуз П. Мейланов партиядин Кьасумхуьруьн райкомдин 1-секретарвиле хкяна.

1963-йисан январдилай I972-йисан январдалди Сулейман-Стальский райисполкомдин председателвилин везифаяр кьиле тухвана.

Жавабдар кIвалахар кьиле тухвай йисара Пирмет Алиметовича республикадин, Мегьарамдхуьруьн, Ахцегь, Сулейман-Стальский районрин общественно-политический ва майишатдин уьмуьрда активвилелди иштиракна. Ам 3 сеферда КПСС-дин Дагъустандин обкомдин членвиле, ВЛКСМ-дин обкомдин членвиле, ДАССР-дин Верховный Советдин депутатвиле, гзаф сеферра Ахцегь, Сулейман-Стальский райисполкомрин ва Дербентдин окружной исполкомдин депутатвиле хкяна.

Пирмет Алиметович Мейланова 1972-йисан январдилай 1973-йисан июндалди «Касумкентский» совхоздин директордин заместителвиле, гуьгъуьнлай 2 йисуз «Ашагастальский» совхоздин директорвиле кIвалахна.

1975-йисан 1-июлдилай 2008-йисан мартдалди ада Сулейман-Стальский райондин «Знание» организациядин обществодин жавабдар секретарвиле, Сулейман-Стальский райПО-да общественный тIуьнрин директорвиле, юрист-консультантвиле, «Пирмет» лежбервилинни фермервилин майишатдин руководителвиле кIвалахна.

Кьиблепатан Дагъустандин чна винидихъ тIварар кьур районра жавабдар къуллугърал кIвалахдайла Пирмет Алиметовича анра хуьруьн майишат, хаммал гьялдай промышленность, эцигунар, образование, медицина, культура вилик тухуниз екедаказ фикир гана. И девирда вири районра са шумуд сеферда техил, емишар, салан майваяр, ципицIар гьасилун артух хьана, Сулейман-Стальский районда 7000 гектардилай виниз майданра багълар ва уьзуьмлухар кутуна.

П. А. Мейланова Кьасумхуьруьн консервиярдай завод вилик тухунизни екез фикир гана. Идан нетижа яз заводди Россиядин Федерациядин промышленный карханайрин арада кIвенкIвечи чкаяр кьазвай, са шумудра заводди гъиляй-гъилиз къведай Яру пайдахар къачунай.

«Калининский», «Коммуна», «Касумкентский» совхозра, ЦIийи-Макьарал чIехи винзаводар эцигуникни Пирмет Мейланован еке пай ква. Идан нетижа яз майишатрин экономика екедаказ хкаж хьана. Ада Кьасумхуьр аваданламишуниз, дуьзмишунизни екез фикир гана. Кьилди къачуртIа, адан теклифдалди Кьасумхуьрел, Алидхуьрел, консервиярдай заводдиз, райбольницадиз хъвадай цин линияр кутуналди, агьалияр хъсан еридин михьи целди таъминарна.

Сулейман-Стальский райондин дагъдин паюна авай хуьрер арандиз куьчарунин месэладани П. А. Мейланова активнидаказ иштиракна. Райкомдин 1-секретарь З. Б. Мехтиевахъ, хуьруьн майишатдин производственный управленидин начальник С. М. Медеевахъ галаз санал Пирмет Мейланова I7 хуьр куьчарунин план туькIуьрна, ам кьилизни акъудна.

1946-1956-йисара хуьрера 12 школа, медицинадин 7 пункт, 11 клуб, 3000-далай виниз кьилдин ксарин яшайишдин кIвалер эцигна.

Пирмет Алиметович 1938-йисалай ВЛКСМ-дин, 1945-йисалай КПСС-дин член, I980-йисалай Союздин метлеб авай персональный пенсионер,

Гьелбетда, чна винидихъ П. А. Мейланова кIвалах авур чкайрин, кьилиз акъудай жавабдар къуллугърин тIварар кьунва. Инал «кIвалахна», «везифаяр кьилиз акъудна» гафар кхьин тIимил я. Газет кIелзавай гьар са касдин бейнидиз и гафарин далдадихъ гьикьван зегьметар, кьарай квахьай йикъар, ахвар тавур йифер, гьалтай четинвилер галатIа къведа. Са касдилай икьван кIвалахар, крар алакьун – ибур хци рикI авай жумарт касдин гьунарар я, фикирзава за.

ИкI тирди чаз Пирмет Алиметовичаз ганвай наградайрай, Гьуьрметдин грамотайрай аквазва. Адахъ государстводин гзаф наградаяр, кьилди къачуртIа, «Знак Почета» орден, «1941-1945-йисарин Ватандин ЧIехи дяведа намуслу, гьакъисагъ зегьметдай», «Кавказ хуьнай», «Зегьметдин ветеран», В. И. Ленинан 100 йисан юбилейдин, ЧIехи Гъалибвилин 50 ва 60 йисарин медалар, гьакIни ВЛКСМ-дин ЦК-дин, РСФСР-дин ва Дагъустандин Верховный Советрин Президиумдин ва гзаф кьадар маса Гьуьрметдин грамотаяр авай.

Чна макъаладин сифте кьиляй кхьейвал, Пирмет Алиметович Мейланов чешнелу хизандин кьилни тир. Адан 3 веледдини кьилин образованияр къачуна. ИкI, вахтсуздаказ ва рикIе еке умудар, крар амаз рагьметдиз фейи Руслан Мейланов физикадинни-математикадин илимрин доктор, профессор, Дагъустан Республикадин физикадин Институтдин директордин заместитель тир.

Кьвед лагьай гада Сабир Мейланов Ц1ийи поселокдин СОШ-да муаллим, руш Ханум республикадин библиотекадин къуллугъчи я.

Пирмет Алиметовичан стха Алимет Алиметовича яргъал йисара Сулейман-Стальский райкомдин 1-секретарвиле, Дагъустандин Министррин Советда ва жавабдар маса къуллугърал кIвалахна.

Алай вахтунда Алимет Алиметовича Сулейман-Стальский райондин Общественный палатадин председателвиле кIвалахзава, райондин общественный уьмуьрда активвилелди иштиракзава.

Пирмет Алиметович Мейланован 100 йис тамам хьуниз талукьарна макъала кхьиналди, чаз лугьуз кIанзава хьи, хайи район, республика, халкь паталди баркалла къведай крар-кIвалахар авур, чпин уьмуьр баркалла алаз тухвай кьегьал рухваяр несилри садрани рикIелай ракъурдач.

Алишер Навоиди лагьайвал, инсанар гьамиша чан аламаз амукьдач, вичин тIвар несилри рикIера хуьзвайди бахтлу кас я. Пирмет Алиметович хьиз.