Инсан ва адан крар | Кьегьал курхуьруьнви ва адан «Коломяги-Ретро»

«Уьмуьр яшамиш хьун паталди ганвайди я. Сад ава – жув патал, сад ава – халкь патал. Уьмуьрдин къимет гзаф яшамиш хьун ваъ, адан гьакъикъи къимет чир хьун я. ЧIехи мурад авачирдаз чIехи уьмуьрни жедач», — кхьенва Забит Ризванован «Весида». Дамахадай кар ам я хьи, халкь патал яшамиш жезвай, баркаллу крарик кьил кутазвай инсанар вичиз гьахълудаказ камалэгьлийринни арифдаррин ватан лугьузвай Сулейман-Стальский райондани гзаф ава. Абурукай яз чавай вичикай рахадайла «Инсан» гаф чIехи гьарфунилай кхьиниз лайихлу тир чIехи дережадин руководитель, меценат Шайдаев Зураб Турабовичан тIвар кьаз жеда. Район, адан жемят патал рикI михьи и касди гзаф крар авуна. ЦIай яна кайи СтIал Сулейманан кIвал-музей арадал хкун патал ада са шумуд миллион манат пул гана. И кьегьалвиляй ва мердвиляй Зураб Турабовичаз Дагъустан Республикадин Гьуьрметдин грамота гана.

З. Т. Шайдаеваз муниципальный райондин Кьил Нариман Абдулмуталибовани гьуьрметзава, ам райондин, Лезгистандин баркаллу рухвайрикай сад я лугьузва.

Вуж я ам, халкьдиз масан, гьар са касдиз дава-дарман тир Зураб Турабович?

З. Шайдаев 1955-йисуз Курхуьрел дидедиз хьана. Ада хуьруьн 1-нумрадин юкьван школа, 1982-йисуз А. А. Жданован тIварунихъ галай Ленинграддин государственный университет «Политическая экономия» пешекарвал къачуналди ва 1992-йисуз Санкт-Петербургдин экономикадинни финансрин университетдин патав гвай Межотраслевой институт «Внешнеэкономическая деятельность» пешекарвал къачуналди акьалтIарна.

Вичин зегьметдин рехъ Зураб Турабовича Г. В. Плеханован тIварунихъ галай Горный институтда ассистентвиле кIвалах авунилай башламишна. Гуьгъуьнилай ада институтда младший научный сотрудниквиле, пиво акъуддай «Балтика» заводда финансовый паюнин начальниквиле, кьилин бухгалтервиле кIвалахна.

1991-йисан ноябрдиз З. Т. Шайдаеваз Санкт-Петербургда эцигунардай зурба карханайрикай сад тир «Коломяги-Ретро» агалай акционервилин обществодиз (ЗАО-диз) кIвалахал теклифна: адакай финансовый рекьяй директор хьана.

1994-йисалай Зураб Турабович ЗАО-дин генеральный директор я.

Лагьана кIанда, 1980-йисарин эхирра ва 1990-йисарин сифте кьилера Санкт-Петербургдин Коломяги микрорайонда гележег патал эцигунар тухунин патахъай массовый информациядин такьатра гьар жуьредин фикирар раижна. Сифтедай ана авай кIарасдин ва куьгьне маса кIвалер чукIурна, абурун чкадал гзаф мертебайрин кьакьан кIвалер эцигунин фикирдал атана. Амма агьалияр и проектдиз акси экъечIна.

Гуьгъуьнлай Коломягида тIимил мертебайрин (яни 2-3-4 мертебадин) кIвалер эцигунин проект кьабулна, вични чилин форма, тегьер (ландшафт) хуьналди. И проектдин авторрикай сад Зураб Турабович тир. 1991-йисуз «Коломяги-Ретро» фирмади Санкт-Петербургдин администрациядивай проектар гьазурдай ва цIийи жуьредин кIвалер эцигдай ихтияр къачуна. Гьа икI виликан кIвалер эцигиз гатIунна. Сифтедай Генеральный пландай кьве кварталда (11Б ва 12Б) тIимил мертебайрин кIвалер, коттеджар эцигна. 12 квартирадикай ибарат тир 3 мертебадин дарамат-коттедж ачухунин мярекатда Санкт-Петербургдин мэриядин, Приморский райондин администрациядин векилри, депутатри иштиракнай. Са куьруь девирда Зураб Турабовича регьбервал гузвай «Коломяги-Ретро» ЗАО-ди Коломяги микрорайонда ва виликан Мартыновка хуьре 60 агъзур квадратный метрдин майдан авай 2-4 мертебайрин кIвалер, гуьзел акунрин общественный дараматар эцигна. Эцигунриз желб авур инвестицийрин кьадар 22 миллион доллардилай виниз хьана. КIвалер ва общественный дараматар эцигдайла фирмади вилик йисара ишлемишиз хьайи эцигунрин материалрикай хьиз, алай аямдин цIийи материалрикай (мисал яз, газобетондикай) ва технологийрикай (мисал яз, — немсерин) менфят къачузва.

З. Т. Шайдаев кьиле авай «Коломяги-Ретро» ЗАО-ди эцигзавай тIимил мертебайрин кIвалериз ва общественный дараматриз Санкт-Петербугдин массовый информациядин такьатра «Дом на ступенку выше», «Дом, который я хочу», «Дом будущего» лагьана тIварар ганва.

«Коломяги-Ретро» фирмади, эцигунрин кIвалахар кьиле тухунихъ галаз сад хьиз, агьалийрин яшайишдин месэлаярни кьилиз акъудзава. ИкI, ада куьгьне кIвалера яшамиш жезвай агьалияр алай аямдин цIийи кIвалериз акъудунин гьакъиндай шегьердин исполнительный властди тестикьарай программа кьилиз акъудна.

Коломяги микрорайон цIийи кIа туькIуьр хъувунин ва вилик тухунин рекьяй фирмади уьмуьрдиз кечирмишзавай проектда цIудралди партнерри, гьабурукай яз «Падамс», «Содружество», «Элита-Девелопмент», «Сигма», «Северо-Западная строительная корпарация» ва маса карханайри активвилелди иштиракзава.

Генеральный подрядный организацийрин кьетIен заказралди кьилди-кьилди гьар садан проектрай эцигнавай ва ишлемишиз вахканвай яшайишдин кIвалерин кьадарни Коломягида 30-далай виниз я.

Зураб Шайдаеван фирмади эцигнавай гзаф кIвалери – коттеджри, кьилди къачуртIа, «Дом, который я хочу» проектдай эцигнавай 80 квартирадин кIвали, 500 квадратный метрдин майдан кьунвай кирпичрин кьилди са хизан яшамиш жезвай кIвалери (особнякди), Рябиновая куьчеда авай 3700 квадратный метрдин майдан кьунвай 12 квартирадин коттеджный къайдадин кIвали, виликан Мартыновка хуьре эцигнавай 200 квартирадин кIвали, РФ-дин оборонадин министерстводихъ галаз санал Шербакован ва Репищеван куьчейра эцигнавай кьакьан кIвалерин комплексди ва маса дараматри Коломягидал абур гъизва.

2001-йисалай «Коломяги-Ретро» ЗАО эцигунрин «Строительная корпарация «Союз» холдингдик акатзава. Компанийрин дуствили (содружество) эцигунрин кIвалахар, инвестиционный проектар гьазурунилай эгечIна, объект эцигна ишлемишиз вахкудалди вири кIвалахар санал кьилиз акъуддай мумкинвал гузва. Алай вахтунда кампания 11А кварталда Денисоврин-Орловрин ва Никитинскдин виликан усадьбайрин патав 14 агъзур квадратный метрдин майдан кьадай тIимил этажрин яшайишдин кIвалерикай, элкъвена кIевирнавай коттеджрикай, квартирайрин секцийрикай ибарат тир «Фаворит» комплекс эцигунал машгъул я.

- Жув, хизан яшамиш жедай кIвал хьун – им гьар са касдин мурад я, — лагьана Санкт-Петербугрдин журналистриз гайи интервьюда «Коломяги-Ретро» ЗАО-дин генеральный директор Зураб Турабович Шайдаева. – Зун атайла Коломягида авайбур куьгьне кIвалер тир. Мумкинвал хьанмазди, за микрорайондин инфраструктура дегишарун, вилик тухун, агьалийриз яшайишдин шартIар яратмишун кьетIна. Са кьадар кIвалахар кьилиз акъудиз алакьни авуна. Заз и гуьзел шегьер бегенмиш я, агьалияр – кIан. Агьалийриз къулайвилер яратмишун зи кIвалахдин асул мурад я. «Къулайвилер» гафунин манада заз яшайиш патал хъсан шартIар, къацувал авай къулай гьаятар, кIвалерихъ галай дуьзмишнавай рекьер, сервисдин къуллугъар патав хьун… аквазва. Чи фирмади гьа и рекье кIвалахни ийизва.

… Макъала гьазурдайла чаз малум хьайивал, мукьвара чи кьегьал хва Зураб Турабович Шайдаеван 65 йис тамам хьанва. Чна адаз вири районэгьлийрин патай юбилей мубаракзава.

Вахъ мягькем сагъламвал, кIвалахда, гьар са карда агалкьунар хьурай, гьуьрметлу Зураб Турабович!

Хазран Кьасумов

Шикилда: З. Шайдаев