Шуьмягъин багълар артух жезва

Сулейман-Стальский районда «Восход» ООО хуьруьн майишатдин хиле инвестицийрин зурба проектар уьмуьрдиз кечирмишзавай агропромышленный карханайрикай сад я. Асул гьисабдай кархана шуьмягъин суперинтенсивный багълар кутунал машгъул я. Алай вахтунда агрохолдинг Кьулан СтIалрин хуьруьн поселенидин «Зардиян» зонада санлай вичи 80 гектардин майдан кьадай багълар кутунал машгъул я.

И йикъара муниципалитетдин Кьил Нариман Абдулмуталибов проект уьмуьрдиз кечирмишзавай гьалдихъ галаз чкадал фена таниш хьана.

Лагьана кIанда, «Зардиян» зонада цIийи багъ кутунив алатай йисан зулухъай эгечIна. Сифтедай гьазурлухвилин серенжемар кьиле тухвана: чил дериндай къарагъарна, накьв пурпу авуна, «стIал-стIал» яд гудай къурулуш туькIуьрунин мураддалди турбаяр хкана, электрикдин эквер гъана. Цадай шуьмягъин къелемар Италиядай хкана. Алатай йисан декабрдин вацра къелемар цунив эгечIна.

Карханада алай вахтунда къелемар цунин ва яд гудай къурулуш туькIуьрунин, насосрин станция ва 14 агъзур тонн яд гьакьдай чка эцигунин кIвалахар акьалтI жезва. Карханада къелемрин пунариз миянардай шейэр вегьиниз ва яд гунизни гьазурвилер аквазва.

Карханадин руководитель Мурад Муртузалиева райондин Кьил Нариман Абдулмуталибоваз ихтилат авурвал, проектдин учредителдихъ шуьмягъин суперинтенсивный багъларин майданар мадни артухардай ва шуьмягъар гьялдай завод эцигдай фикир ава. Завод эцигун патал инвестордиз талукь тир чилин участок герек жезва. И месэла гьялдай рехъ авазва: карханадин мулкуниз мукьва республикадин метлеб авай, Дербент райондин территориядал алай, Сулейман-Стальский ва Мегьарамдхуьруьн районрихъ галаз сергьятламиш жезвай 7 гектардин майдан кьунвай чилин участок ава. И участокдикай менфят къачузвач ва ам «Восход» агрохолдингдин шуьмягъин багъдин патав гва.

- И участок чара авун хьайитIа, инвесторди 2,5 га чилел паркунин зул арадал гъун, мегъуьн там кутун ва дуьзмишун, алай вахтунда зирзибилди кьунвай 4,5 га чилин майдан михьи авуна къайдадиз гъун пландик кутунва, — лугьузва М. Муртузалиева. – Шуьмягъар гьялдай завод лагьайтIа, анжах 2 гадал эцигда.

Къейд авун лазим я хьи, «Восход» ООО-дин учредитель карчи Марат Шайдаев я. Дамахдай хьтин и проект ада са шумуд йисан вилик Цмуррин хуьруьн поселенидин территориядал уьмуьрдиз кечирмишиз эгечIна: Дагъустандин дагъ патан паюна 50 гадилай виниз майданра шуьмягъин суперинтенсивный багълар кутуна, насосрин станция ва 5000 кубический метрдин кьадардин яд хуьдай чка (гьамбархана), Израилдин технологиядай «стIал-стIал» яд гудай къурулуш эцигна, шуьмягъин виниз тир бегьер гудай къелемар Италиядай хкана.

Райондин Кьил Нариман Абдулмуталибов цIийи багълар кутазвай участокда къекъвена, ада рабочийрихъ ва пешекаррихъ галаз ихтилатар авуна, къелемар цунин карда иштиракна.

Райондин Информагентстводин журналистрихъ галаз хьайи суьгьбетда Нариман Абдулмуталибова район социально-экономически рекьерай вилик финик инвестор ва меценат Марат Шайдаева кутазвай еке пай, гъиле кьунвай кIвалахрин кьадар къейдна.

- Чпихъ гележег авай проектар уьмуьрдиз кечирмишунин карда чи гьуьрметлу инвесторри тухванвай кIвалахрал, абурун агалкьунрал чна гьахълудаказ дамахазава, — лагьана Нариман Абдулмуталибова. – Абур мадни вилик тухудай, агалкьунар артухардай нетижаяр, тежриба ва цIийи затI акъудунин карда эвелимживални чахъ авазва. Им гьакIни чи аграрный район социально-экономический рекьерай вилик финиз хъсан шартIар яратмишдай, кар авуниз гьевеслу ийидай себебни, чи агьалийрин сагъ-саламатвал, дуланажагъдин хъсанвални я. Инвестицийрин проектар уьмуьрдиз кечирмишуникди хуьруьн майишатдин метлеб авай чилер менфятлувилелди ишлемишдай, атIай мажиб къведай кIвалахдин алава чкаяр арадал гъидай мумкинвал хьана. Идалайни гъейри, чкадин бюджетдиз алава къазанжияр атуни чаз райондин хуьруьн инфраструктура вилик тухудай, госпрограммайра ва социальный проектра иштиракдай мумкинвални гузва. За нубатдин сеферда Марат Шайдаеваз кьилиз акъудзавай проектдай ва ийизвай мергьеметлувилин кIвалахрай чухсагъул лугьузва. Са шумуд йис я ада вичин хайиди тир Цмуррин хуьруьз гьар са патахъай куьмек гуз. Адан куьмек яшамиш хьуниз къабилвал авай вири хилера гьиссзава. Меценатди образованидин хилез гузвай фикир, дикъет кьилди къейд ийиз кIанзава. Адан куьмек себеб яз Цмурдал инновациядин инфраструктурани галай цIийи школа арадал атана. Алай вахтунда Марат Мегьамедовича аялрин бахчани галай школа-интернат ва михьи ийидай тадаракарни галай хъвадай цин къурулуш эцигун патал проектар туькIуьрзава. Адан теклифар ва проектар агалкьунралди кьилиз акъатдайдахъ чун инанмишни я. Чун вири рекьерай Марат Шайдаеваз куьмек гуз гьазур я.

Хазран Кьасумов