Чешнелу хизандин сагьибар
Хизан. И гъвечIи вад гьарфуникай ибарат тир гафуниз зурба мана-метлеб ава. Дуьньяда инсаният арадал атай сифте чIавалай хизанди къугъвазвай роль чIехиди я. Общество вилик финин карда, акьалтзавай несил тербияламишунин, ам жуван гьукуматдиз вафалу хьунин кIвалахда хизанди еке пай кутазва.
Гъалаба кутадай кар ам хьи, алай аямда хизандиз хас са бязи адетар, лишанар квахьзава, жегьил несил кIанзни-дакIанз чара, гьасятда герексуз фикиррин къармахра гьатзава. Нетижада хизанрин къуватарни зайиф жезва.
Россиядин Федерациядин Президент Владимир Путинан къарардалди гъилевай 2024-йис чи уьлкведа Хизандин йис яз малумарнава. И кардин кьилин макьсадрикай сад хизанар хуьн патал гьукуматди тухузвай политика мягькемарун я.
Хизандикай, адан важиблувиликай рахадайла, зи рикIел сифтени-сифте жуван бадейрихъ, чIехи бубадихъ галаз яшамиш хьайи лап гъвечIи аял йисар хкведа. Са куьнихъни гекъигиз тежер вахтар! Гьайиф хьи, а йисарин бахтлувал чна яш хьунивай гьиссзава.
Дагъви уьлкведин яржарикай тир Сулейман-Стальский райондани чпин къадим адетар хуьзвай хизанар тIимил туш. Ихьтинбурукай сад Кьасумхуьрел яшамиш жезвай зегьметдин ветеранар тир Алик ва Марина Агьмедоврин хизан я. Алай йисуз абуру уьмуьрдин юлдашар яз 53 йис къаршиламишзава. Чпин чешнедалди и инсанри хизандин бинеда кIанивал, вафалувал, зегьметкешвал ва сад-садан къайгъударвал авайди къалурзава. Дугъриданни, Агьмедоврин хизан хуьруьнвийриз къени, гьуьрмет-хатур авай, ферли веледар тербияламишнавай хизан яз чида. Алик Магьмудовичани Марина Фатулаевнади 40 йисалай гзаф райондин алакъадин такьатрин карханайра намуслувиледи кIвалахна, обществодин игьтияж кьилиз акъудун патал чпин лайихлу пай кутуна.
Сад-садан, мукьва-кьилидин даяхар тир абур чеб кьведни чIехи, гьуьрметлу хизанра еке хьана. Алик Магьмудович 1943-йисан 2-апрелдиз са кьадар йисара Хив ва Сулейман-Стальский районрин къанун-къайда хуьзвай органрин регьбер хьайи Магьмуд Агьмедован хизанда дидедиз хьана. 1964-йисуз А.Агьмедова Красноводск шегьердин технический училище кIелна акьалтIарна. Гуьгъуьнлай ам Туьркменистан Республикадин Небит-Дагъ шегьерда линейный участокдиз 4-разряддин монтер яз кIвалахал кьабулна. Са гъвечIи вахтунилай А.Агьмедоваз армиядиз эвер гана. Жегьил Польшадиз акъатна. Ана ада танковый войскайра къуллугъна ва 1976-йисуз вичин аскервилин буржи кьилиз акъудна ватандиз хтана. 1968-1971-йисара Алик Магьмудовича Ногайский нефтепромысловый управленида сифте газовый технический операторвиле, ахпа компрессорный станциядин машинист яз кIвалахна. Ада гьакIни Томбовский артиллерийско-технический училищедин запасда авай офицеррин 3 вацран сборра иштиракна ва ина ам «старший лейтенант запаса» тIварциз лайихлу хьана.
1971-йисан сентябрдиз Алик Магьмудович вичин хушуналди хайи хуьруьз хтана ва ина ЛТУ-да электромонтер яз кIвалахал акъвазна. 1975-йисалай ада МТС-дин станциядин тадаракрал электромонтервиле зегьмет чIугуна. Намуслувилелди чIугур зегьметдай адаз гьукуматдин патай са шумуд Гьуьрметдин грамота, Чухсагъулдин чарар, премияр ганва. Ам «Гъалибвилин 20 йис» медалдин сагьибни я.
1971-йисан 19-сентябрдиз Алик Магьмудовича ва Марина Фатулаевнади чпин кьисметар, рикIер ва муьгьуьббат сад авуна, эвленмиш хьана. М.Агьмедова виридаз акьуллу, чин ачух, мегьрибан дишегьли, хъсан несигьатчи хьиз чида. КIвалин кайвани, вафалу юлдаш, къайгъудар диде, масан баде… Адан зегьметдин уьмуьр лагьайтIа, вири почтунихъ галаз алакъалу я. Ам 1950-йисуз дидедиз хьана. Хуьруьн школа акьалтIарайдалай гуьгъуьниз М.Агьмедовади Ставрополда связдин операторвилин курсар кIелна. Вичин пешекарвилин рехъ ада 1968-йисуз «Дагсвязьинформ» ОАО-дин «Сулейман-Стальский районный узел электросвязи» филиалда оператор яз кIвалахунилай башламишна. 1973-йисалай ам Кьасумхуьруьн почтунин отделенида сортировщицавиле кIвалахал акъвазна. Ина М.Агьмедовади саки 40 йисуз вичел ихтибарнавай мажбурмаяр гьакъисагъвилелди кьилиз акъудна. Адахъ галаз къуьн-къуьне туна кIвалахай юлдашри къе чаз Марина халадикай ихьтин келимаяр лугьузва: «Марина Фатулаевна вичин кIвалахдив гзаф жавабдарвилелди эгечIдай, адалай гьасятда кар алакьдай. Коллективда ам чаз диде хьиз тир: лазим меслят къалурдай, чак гьевес кутадай. Адан зегьмет, кIвалахдин тегьер чаз исятдани чешне я».
Адалай къецяй М. Агьмедовади райондин общественный уьмуьрдани активвилелди иштиракна. 1986-йисалай 1991-йисалди ада партийный организацидин секретарвилин везифаяр кьилиз акъудна. Яргъал чIугур зегьметдай Марина Фатулаевнадиз шумудни са награда ава. 1973-йисуз адаз «Социалистический соревнованийрин гъалибчи» значок гана. Лагьана кIанда, Советрин гьукуматдин девирда кьиле тухузвай и акъажунра (соревнованияр) обществодин ва экономикадин жуьреба-жуьре хилера кIвалахзавай инсанри иштиракзавай. Абурукай зегьметда хъсан нетижаяр гъайибур ва зурба лайихлувилер къазанмишайбур гъалибчивилиз хкязавай. 1986-йисуз М.Агьмедова СССР-дин Зегьметдин Баркаллувилин ордендиз лайихлу хьана.
Алай вахтунда Алик Магьмудовични Марина Фатулаевна лайихлу пенсияда ава. Абур кIвалин, майишатдин крарал машгъул я. Зегьметкеш и ксари халкьдин куьгьне адетар, ата-бубайрин яшайишдин тегьер вилив хуьзва ва чпин аялрал агакьарзава. Милли тIуьнар, ширинлухар гьазурунин сирер гзаф дишегьлийри Марина халадивай хабар кьада.
Алик ва Марина Агьмедоври пуд гадани са руш хвена, тербияламишна ва уьзуьагъ яз уьмуьрдин шегьредал акъудна. Веледрикай Арсена Магьачкъалада Московский юридический институтдин филиал акьалтIарна, хейлин йисара гьукуматдин хатасузвал хуьдай органрин погранвойскайра къуллугъна. Алай вахтунда вичин хизанни галаз Астраханда яшамиш жезва. ХМАО-да яшамиш жезвай муькуь гадаяр тир Далгата «ЮЖДАГ» институтдин физкультурный факультет, Владимира Магьачкъаладин политехнический колледж кIелна, чпин пешейрай кIвалахзава. Руш Луизади политехнический колледждин бухгалтервилин отделение кIелна куьтягьна. Ам вичин хизандихъ галаз хайи хуьре яшамиш жезва.
Алик халудинни Марина халадин рикIер 9 хтулди шадарзава. Абур чIехи бубадизни бадедиз гзаф сейли я. Хтулрин алакьунри, агалкьунри къе и яшлу ксарик дамахдин гьиссер кутазва, абурун гуьгьуьл хкажзава.
-АкьалтIай хизандин дестек – веледар я. Абур уьмуьрдин шегьредал багърийриз дарихвал тагана экъечIайла, хайибурун рикI динж жеда, хизанда шадвал гьатда, — лугьузва Марина Фатулаевнади. Икьван йисара сада-садан кефи хун тавуна, кIвале гьуьрмет-хатур аваз яшамиш хьунал, чIалаз килигдай, чIехид-гъвечIид чидай аялрал чна дамахзава.
Алик ва Марина Агьмедоврихъ элкъвена чаз лугьуз кIанзава: «Яшамиш хьуй Куьн, гьуьрметлубур! Квез Аллагьди сагъвал гуй! Къуй куь хизандин дувулар мадни кIеви, дурумлу хьуй!».
Зарият Агъарагьимова
Добавить комментарий
Добавлять комментарии могут только зарегистрированные и авторизованные пользователи. Комментарий появится после проверки администратором сайта.